هرمزگان
هرمزگان از قدمت چند هزار ساله برخوردار است و بنادر و جزایر هرمزگان در دوره‌های گوناگون پیش از اسلام اهمیت و جایگاه مخصوصی داشته‌‌اند. دریای عمان و خلیج فارس امروزی که در همسایگی استان هرمزگان قرار دارد، از کهن‌ترین دریاهای جهان است. مردمانی که در پیرامون این دریاها زندگی می‌کردند، از جمله مردم باستان هرمزگان، نخستین انسان‌هایی بوده‌اند که فن دریانوردی را یاد گرفته و کشتی‌رانی کرده‌اند.
خلیج فارس و جزیره‌های استان هرمزگان به‌ویژه جزیره‌های قشم، کیش، لارک، لنگه و جاسک از هزاره سوم پیش از میلاد صدها سال توسط ایلامیان حکمرانی می‌شده و به‌عنوان راه ارتباطی برای بازرگانی با هند باختری و دره نیل مورد استفاده قرار می‌گرفت. همچنین این استان در دوره ساسانی جزو مراکز مهم داد و ستد و پیوند بازرگانی بود. در اثر کاوش‌هایی که در اسکله‌سازی «سورو» انجام گرفته، چند سکه نقره از این دوران به دست آمده و این مطلب را تایید می‌کند.
از لحاظ جغرافیایی هرمزگان از دو بخش کوهستانی و جلگه‌ای و ساحلی تشکیل یافته است. این استان از مناطق کوهستانی محسوب می‌شود، چراکه بیش از ۷۰ درصد مساحت این استان را کوه‌ها و ارتفاعات کوتاه و بلند و نیز دشت‌ها و دره‌های مرتفع در بر می‌گیرد.
کوه‌های این منطقه که ادامه رشته کوه‌های زاگرس هستند، با جهت شمال شرقی به جنوب شرقی تا داخل آب‌های خلیج فارس امتداد یافته و به‌تدریج از ارتفاع آن‌ها کم می‌شود. به‌طور کلی ادامه این رشته کوه‌ها با کاهش ارتفاع، به تپه‌های ماهوری آهکی، گچی و شنی ختم شده و به زمین‌های پست ساحلی خلیج فارس و دریای عمان متصل می‌شود.
لهجه‌های گوناگون گویش بندری (از وارثین پارسی میانه و باستانی) است که از زیرشاخه‌های زبان فارسی محسوب می‌شود، زبان مردم هرمزگان را تشکیل می‌دهد. عرب زبانان محلی مستقر در ایران از دیگر نقاط کشور به بعضی از بنادر و جزایر هرمزگان مهاجرت کرده‌اند، میناب، بندرلنگه، جزیره لاوان و جزیره کیش از جمله این مناطق هستند.
لرها، لاری‌ها، بلوچ‌ها و مکرانی‌ها از دیگر اقوامی هستند که در این استان سکونت دارند.
از صنایع دستی و سوغات هرمزگان می توان به خرما، ماهی و میگو، گلابتون‌دوزی و خوس‌دوزی اشاره کرد
سواحل خلیج فارس و دریای عمان، تنگه هرمز بندرعباس، حمام گله‌داری بندرعباس، معبد هندوها در بندرعباس، عمارت کلاه فرنگی بندرعباس، جنگل دریایی حرا در قشم و قلعه پرتغالی‌ها در قشم از دیدنی‌‌های معروف هرمزگان هستند.